આંખો જયારે વાત કરતી હોય છે ત્યારે હોઠ બંધ હોય છે

વરસતા વરસાદમાં ચિત્રાંગે સુરભીને પુછયુ હતું તુ મારી સાથે લગ્ન કરીશ, પણ હજી સુરભીના મનમાંથી આદેશની છબી ભુસાઈ જ ન્હોતી.જો કે ત્યારે તો સુરભીએ તેને કોઈ જવાબ આપ્યો નહીં પણ મહિનાઓ આગળ વધતા ગયા અને આદેશના ચિત્રના સ્થાને ચિત્રાંગે સ્થાન લઈ લીધુ હતું. અને પછી સુરભી ચિત્રાંગની થઈ ગઈ, ચિત્રાંગ ઓછુ બોલનારો માણસ હતો પણ બહુ પ્રેમાળ  હતો સુરભી અને ચિત્રાંગ નાનપણના દોસ્ત હોવાને કારણે બંન્ને એક બીજાનાગમા અણગમા સારી રીતે સમજતા હતા, ચિત્રાંગનો  એન્જીનિયરીંગનો અભ્યાસ પુરો થતાં તેને પણ નોકરી મળી અને સુરભીને એક બેન્કમાં નોકરી મળી, લગ્નના બે વર્ષ બાદ વંસુધરાનો પણ જન્મ થયો હતો.

ચિત્રાંગ અને સુરભી ઓફિસે જવા સાથે જ નિકળતા હતા, , વંસુ સ્કુલે જવા લાગી હતી, તેને સાચવવા માટે એક આયા બહેન પણ મળી ગયા હતા, તે દિવસે તો હજી બે કલાક પહેલા સુરભી અને ચિત્રાંગ છુટા પડયા હતા, હોસ્પિટલના બીછાને સંપુર્ણપણે દાઝી ગયેલા ચિત્રાંગની આંખો સિવાય કોઈ ભાગ બાકી રહ્યો હતો, ત્યારે રડી રહેલી સુરભીમાં જાણે કયાંથી હિમંત આવી તેને પણ ખબર નથી, તેણે તરત પોતાની આંખો લુછી નાખી અને ચિત્રાંગને કહ્યુ ચિત્રાંગ હું તારી સાથે છુ, તને કઈ થશે નહીં હિમંત રાખ, ચિત્રાંગે પોતાના ચહેરા ઉપર સ્મીત લાવવનો પ્રયત્ન કર્યો પણ તે હસી શકયો નહીં.

સુરભીએ તરત નર્સને પુછયુ ડૉકટર કયા છે. નર્સે ઈશારો કરી ચેમ્બર બતાડતા, તે ડૉકટરની ચેમ્બરમાં પહોંચી, તેને પોતાનો પરિચય આપતા કહ્યુ ડૉકટર હું મીસીસ ચિત્રાંગ છુ, જે કઈ સ્થિતિ હોય તે મને સાચી કહેજો, કારણ મને ખોટુ કહેવાથી સ્થિતિમાં કોઈ ફેર પડવાનો નથી, પણ મારે શુ કરવુ તેની મને ખબર પડે. ડૉકટરે આટલી હિમંતવાળી સ્ત્રી પહેલી વખત જોઈ હતી, ડૉકટરે કહ્યુ મીસીર ચિત્રાંગ અમે અમારા તમામ પ્રયત્ન કરી રહી રહ્યા છીએ, પણ ચિત્રાંગ એંસી ટકા જ દાઝી ગયા છે. સ્થિતિ નાજુક છે એટલે તો જરૂર કહીશ, સુરભી ચેમ્બરમાંથી બહાર આવી તેણે વંસુધરાની સ્કુલે ફોન કરી બનાવની જાણ કરી, ચિત્રાંગની સાથે કામ કરતા એક કર્મચારીને વસુને લેવા માટે સ્કુલે મોકલ્યો હતો.

વસુ ખુબ નાની હતી, પાંચ વર્ષની તેને તો ખબર જ ના પડી કે અંકલ તેને કેમ લેવા આવ્યા છે. જયારે વસુ હોસ્પિટલ પહોંચી ત્યારે સુરભીને તેને લઈ ચિત્રાંગ પાસે બર્ન્સ વોર્ડમાં પહોંચી, તેણે ચિત્રાંગને કહ્યુ જો ચિત્રાંગ વસુ આવી છે, તને મળવા માટે તે પણ કહે છે તને કઈ નહીં થાય, આટલુ બોલતા સુરભી પોતાના આંસુ રોકી શકી નહીં.ચિત્રાંગે વસુ સામે જોયુ તેની આંખમાંથી પણ દડદડ આંસુ પડવા લાગ્યા, મમ્મી-પપ્પાને રડતા જોઈ વસુની આંખો પણ ભરાઈ આવી, એટલે સુરભી તેને લઈ વોર્ડની બહાર નિકળી ગઈ, ડૉકટરના પ્રયત્ન અને સુરભીની પ્રાર્થના નિરઉત્તર રહી, બે દિવસ બાદ ચિત્રાંગ બધાને મુકી ચાલી નિકળ્યો, હવે સુરભી માટે વસુ અને વસુ માટે તેની મમ્મી સુરભી જ સર્વસ્વ હતી.

વસુને પોતાની મમ્મીએ કેવી રીતે પોતાની મોટી કરી તેનો અહેસાસ હતો, તેણે અનેક વખત પોતાની મમ્મીને પપ્પાની યાદમાં અનેક વખત એકલામાં સાંજે રડતા પણ જોઈ હતી, જયારે તે મમ્મીની આંખમાં આંસુ જોતી ત્યારે મમ્મી તરત આંખો લુછીને કહેતી આંખમાં કઈક પડયુ છે, પણ વંસુધરાને સમજ પડતી હતી, તેને પોતાની મમ્મીની એકલતા પણ સમજાતી હતી.જો કે વસુ પણ પોતાના મમ્મીનો ખુબ ખ્યાલ રાખતી હતી, તેને ખ્યાલમાં આવી રહ્યુ હતું કે થોડા સમયથી મમ્મી ખુબ જ ખુશ રહે છે. પણ તેને કારણમાં પડવાને બદલે મમ્મી ખુશ છે તેને સારી બાબત ગણી હતી.

વસુ  કોલેજમાં ગઈ ત્યારે તેના મીત્રોએ તેને કોફી બારમાં જવાનું કહ્યુ એટલે લેકચર છોડી, તેઓ કોફી બારમાં જવા નિકળ્યા, વસુએ જેવો કોફી બારનો દરવાજો ખોલ્યો તેની સાથે ખુણાના એક ટેબલ ઉપર તેની નજર પડી, ત્યાં તેની મમ્મી બેઠી હતી, તે ખુબ જ હસી હસીને તેને સાથેની વ્યકિત સાથે વાત કરી રહી હતી, જો કે સુરભીની નજર હજી વસુ ઉપર પડી ન્હોતી. અચાનક દરવાજામાં અટકી ગયેલી વસુને જોઈ તેના મીત્રએ કહ્યુ અરે રસ્તા વચ્ચે કેમ ઉભી રહી ગઈ આગળ ચાલ, તરત વસુએ પાછા વળતા કહ્યુ નહી યાર આપણે બીજા બારમાં જઈએ, જો કે વસુ ત્યાંથી બીજા બારમાં ગઈ પણ મમ્મી સાથે કોણ હતું તે વાત તેની અંદર આખો દિવસ ચાલતી રહી.

મમ્મી તેની સાથે તૈયાર થઈ હતી, આજે તો બેન્કમાં રજા પણ હતી, મમ્મીએ તેને કહ્યુ પણ હતું તે બહાર જઈ રહી છે, પણ કોની સાથે જઈ રહી છે તે કહ્યુ હતું તેમની બંન્ને વચ્ચેને સંબંધ મા-દિકરી કરતા સહેલીઓ જેવો વધુ હતું, મમ્મીએ તેનાથી કોઈ વાત આજ સુધી છુપાવી ન્હોતી. તો કોણ હશે પેલી વ્યકિત તે પ્રશ્ન ધુમરાયા કરતો હતો. વસુ કોલેજથી પાછી ફરી ત્યારે મમ્મી ઘરે જ હતી, તે જુદી જ નજરે હવે મમ્મીને જોઈ રહી હતી, ખરેખર મમ્મીના ચહેરા ઉપર એક પ્રકારની પ્રસન્નતા હતી, તે વાત સારી હતી, પણ મમ્મીને ખુશ કરે તેવી વ્યકિત કોણ હોઈ શકે તેનો ઉત્તર બાકી હતો. રોજ રાતે જમ્યા પછી સુરભી ટીવી જોવા બેસે ત્યારે વસુ તેના ખોળામાં માથુ મુકી નોવેલ વાંચે, તે દિવસે પણ વસુ મમ્મીના ખોળામાં આડી પડી હતી.

તેણે અચાનક નોવેલ બંધ કરતા બેઠી થઈ અને મમ્મીનો હાથ પકડતા કહ્યુ મમ્મી સાચુ કહીશ મને.. મમ્મીનું ધ્યાન ટીવીમાં જ હતું, તેણે વસુ સામે જોયા વગર કહ્યુ હં બોલ. મમ્મી આજે તારી સાથે કોફી બારમાં કોણ હતું., આ વાકય સાંભળતા જ સુરભીની ડોક વસુ સામે ફરી, તેણે કોઈ જવાબ આપ્યો નહીં, બંન્ને વચ્ચે એકદમ શાંતિ છવાઈ ગઈ, સુરભી વિચાર કરવા લાગી, તેણે થોડીવાર પછી રીમોટ લઈ ટીવી ઓફ કર્યુ તેણે પોતાના બંન્ને પંજા સામે જોતા કહ્યા, બેટા હું તને કહેવા માગતી હતી, પણ કઈ રીતે તને વાત કરૂ મને સમજાતુ ન્હોતુ, કદાચ મારી હિમંત પણ થતી ન્હોતી, મને ડર લાગ્યા કરતો હતો કયાંક તુ મારાથી દુર જતી રહીશ.

વસુએ પોતાની મમ્મીના પીઠ ઉપર હાથ ફેરવી જાણે અહેસાસ આપ્યો હોય મમ્મી તેવુ કઈ નહી થાય, તુ મને બધુ જ કહી શકે છે. સુરભીએ વસુ સામે જોતા કહ્યુ તેનું નામ આદેશ છે, તે વર્ષો પહેલા અમેરીકા જતો રહ્યો, હું અને તારા પપ્પા તેના મીત્રો હતા, પછી સુરભીએ તેને અતથી ઈતિ સુધી બધુ જ કહી દીધુ, વસુ મમ્મીને ધ્યાનથી સાંભળતી રહી. થોડા મહિના પહેલા એક ગ્રાહક તેની બેન્કમાં આવ્યો, તેનો જોતા જ સુરભીને લાગ્યુ કે આ તો આદેશ છે, તેણે સુરભી સામે જોયુ પણ તે સુરભીને ઓળખી શકયો નહીં, સુરભીએ ખાતરી કરવા માટે તેની પાસબુક ઉપર નામ વાંચ્યુ તો તે આદેશ જ હતો. અમેરીકામાં આદેશ રહ્યો ખુબ પૈસા કમાયો, પણ તેનું મન તેને સતત ભારત પાછા જવાનું કહેતુ હતું, ખબર નહીં આટલા વર્ષો પછી સુરભી અને આદેશનું મળી જવુ ગયા જન્મનું કોઈ લેણુ હશે.

વસુએ મમ્મીને પંજો પોતાના હાથમાં લેતા પુછયુ મમ્મી તને આદેશ અંકલ આજે પણ ગમે છે.. સુરભીએ કોઈ જવાબ આપ્યો નહીં, તેણે વસુએ ફરી પુછયુ મમ્મી તને આદેશ અંકલ ગમે છે. સુરભીને નજર ચિત્રાંગની તસવીર સામે ગઈ, વસુએ કહ્યુ મમ્મી પપ્પા તને કાયમ ખુશ જોવા માગતા હતા, અને આજે પણ જો તે તારી સામે જ જોઈ રહ્યા છે.સુરભી શાંત હતી, વસુએ પુછયુ મમ્મી આદેશ અંકલના ફેમેલીમાં કોણ કોણ છે. સુરભીએ ધીમા અવાજે કહ્યુ તેણે લગ્ન કર્યા નથી. વસુ જાણે સુરભીની મા હોય તેમ આખી વાત કરી રહી હતી. મમ્મી આદેશ અંકલ તને પસંદ કરે છે. સુરભીએ કહ્યુ ખબર નહીં.વસુએ કહ્યુ મમ્મી તુ આદેશ અંકલ સાથે લગ્ન કરે તો મને કોઈ વાંધો નથી થોડા વર્ષો પછી હું પણ મારે રસ્તે જતી રહીશ પછી તુ એકલી પડી જઈશ અને પછી સુરભી અને વસુ વળગીને રોઈ પડયા.

બીજા દિવસે સવારે વસુ કોલેજ જવાનું કહી નિકળી પણ કોલેજ જવાને બદલે સીધી આદેશની ઓફિસે પહોચી હતી, તે આદેશની ચેમ્બરમાં દાખલ થઈ, અને તેને આદેશને જોતી જ રહી, આદેશને બહુ આશ્ચર્ય થયુ કોઈ યુવતી તેની ચેમ્બરમાં આવીને આવી રીતે રીતે કેમ જોઈ રહી છે. જો કે ખુદ વસુને ખ્યાલ આવતા તેણે તરત પોતાનો પરિચય આપતા કહ્યુ આદેશ અંકલ હું વંસુધરા.. ચિત્રાંગ અને સુરભીની દિકરી. આદેશ ખુરશીમાંથી ઉભો થઈ ગયો, તેના માટે વંસુધરાનું અહિયા સુધી પહોંચવુ અનઅપેક્ષીત હતું, સુરભી તેને વંસુ અંગે વાત કરી હતી, પણ તેઓ મળ્યા ન્હોતા, આદેશે તેને બેસાડી, પહેલા તો વસુએ અમેરીકા કેવુ લાગ્ય ભારત કેમ આવ્યા વગેરે વગેરે વાત કરી અને પુછી એકદમ પુછયુ અંકલ તમે મારી મમ્મી સાથે લગ્ન કરશો.

આદેશ સ્તબ્ધ થઈ ગયો, એક નાનકડી છોકરી પોતાના મમ્મી સાથે લગ્ન કરવાનો પ્રસ્તાવ લઈ આવી હતી, કદાચ આવુ તો અમેરીકામાં પણ થતુ નથી. આદેશ તરત વસુ સામેથી નજર ફેરવી લીધી, પહેલા તો તેને સમજાયુ કે જ નહીં કે શુ જવાબ આપવો. વસુએ કહ્યુ જુઓ અંકલ તમારા લગ્ન થાય તેની સામે મને કોઈ વાંધો નથી, મારે માટે મારી મમ્મી ખુશ રહે તે જ મહત્વનું છે, મને તમારી ખબર નથી, પણ મમ્મી તમને પ્રેમ કરે છે. જો તમને મમ્મી પસંદ હોય તો લગ્ન કરી લો. કયાં સુધી બંન્ને એકલા એકલા કોફી બારમાં જશો. આટલુ બોલતા વંસુધરા હસી પડી અને આદેશ પણ.

થોડા દિવસ પછી મેરેજ રજીસ્ટ્રાર સામે આદેશ અને સુરભીએ લગ્ન કર્યા, ત્યારે વંસુધરા પણ ત્યાં હાજર હતી, સુરભીના લગ્નના સાક્ષી તરીકે વસુએ જ સહી કરી હતી.